Inclusie in onze samenleving: het belang van vertegenwoordiging van mensen met een beperking en integratieve zorg.

Gelukkig gaat onze samenleving erop vooruit wat betreft inclusie. Alleen  blijven nog steeds twee belangrijke kwesties onderbelicht: het gebrek aan vertegenwoordiging van mensen met een beperking en het belang van een integratieve aanpak. Ik heb zelf een fysieke beperking en door mijn leven heen heb ik beroep mogen doen op ons zorgsysteem. Ondanks het feit dat ik de nodige zorg kreeg, voelde ik me niet altijd vertegenwoordigd of begrepen door degenen die me ondersteuning hebben gegeven.

Marge voor verbetering

In onze samenleving is inclusie meer dan een modewoord; het is een noodzakelijke pijler voor een rechtvaardige en gelijke wereld. Daarom is vertegenwoordiging een cruciaal aspect. Mensen met een zichtbare of onzichtbare beperking worden vaak over het hoofd gezien. Hun stemmen worden niet adequaat vertegenwoordigd in besluitvormingsprocessen en beleidsmaatregelen, wat leidt tot een samenleving die niet volledig toegankelijk is voor mensen met een beperking. Een gevolg daarvan is dat het voor deze mensen niet mogelijk om deel uit te maken van de samenleving. Ze krijgen niet altijd de gelijke rechten in het onderwijs, vrije tijd, werk of andere levensdomeinen. Dat is vaak niet uit onwil, maar uit onwetendheid.

Door die ondervertegenwoordiging, ben ik zelf niet altijd serieus genomen geweest in mijn zorgvragen. Hierdoor voelde ik me niet altijd begrepen. Door dat mijn fysieke beperking op verschillende niveaus niet altijd gerespecteerd en erkend werd, ben ik zelf gaan overcompenseren om te voldoen aan de maatschappelijke norm. Zonder rekening te houden met mijn lichaam. Er was een extreme bewijsdrang en ik ging regelmatig over mijn grenzen. Met als gevolg dat ik veel ziek werd en hierdoor daadwerkelijk belemmerd werd om te functioneren in een samenleving waar ratrace de norm is. Een ander belangrijk aspect is integratieve zorg. Dat wil zeggen dat het individu centraal staat en erkend wordt in alle aspecten van de identiteit. Alleen op deze manier kunnen we voorbijgaan aan simplistische labels en stereotypen die polarisatie in de hand werken. Dit leidt tot een holistische benadering van zorg die beter aansluit bij de diverse behoeften van individuen. Zelf ben ik niet alleen een vrouw met een fysieke beperking, maar ook een Vlaams – Marokkaanse, moslima met een hoofddoek. Er dient rekening gehouden te worden met het kruispuntdenken. Door de verschillende delen van het geheel te onderzoeken, kan men een zorgvraag beter oplossen. Ik ben het levende bewijsze van een total package te hebben en toch te participeren. Alleen erken ik hierin dat de juiste ondersteuning hier voor mij van cruciaal belang is!

Bewustwording

Onderwijs speelt een onmiskenbare rol in het bevorderen van bewustwording rond deze thema's. Het opleiden van kritische burgers is daarbij essentieel. Zij zijn de motor van sociale rechtvaardigheid en vooruitgang. Onderwijs biedt de mogelijkheid om attitudes te vormen en gedragsverandering te stimuleren. Inclusieve onderwerpen in het curriculum zorgen ervoor dat studenten van jongs av aan leren over de waarde van een diverse samenleving.

Het bevorderen van inclusie in onze samenleving is niet enkel de verantwoordelijkheid van mensen met een beperking. Men hoeft zelf niet perse een beperking te hebben om rekening te houden met iemand die een beperking heeft. In een besluit incalculeren of het resultaat ook zal volstaan voor iemand met een beperking, is ook een onderdeel van bewustwording.

Bewustwording gebeurt ook door representatie. Verwacht ik dat er een hulpverlener met een beperking voor mij zit? Ik zou noch nee, noch ja antwoorden. Representatie is heel belangrijk in onze samenleving op alle niveaus. Zichzelf herkennen in een verhaal van een ander kan zeer motiverend werken en geeft alsook erkenning aan het eigen bestaansrecht. Zelf heb ik nooit mensen met een beperking in de media gezien, toch niet iemand die op mij leek. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik ben gaan internaliseren dat dat deel van mijn‘’zijn’ geen bestaansrecht heeft in de samenleving.

Mijn inspiratie

Ik werk als hulpverlener in de sociale sector en in mijn werk probeer ik ook mensen te benaderen in hun totaliteit. Respect is hier doorslaggevend in omdat het rekening houdt met de uniciteit van elk individu.

Iets wat mij inspireert in mijn dagelijks leven is mijn religie, de islam. Het spoort aan om na te gaan wat goed gedrag is (akhlaaq) is en hoe dit toe te passen in het dagelijks leven (ihsaan). Daarnaast motiveert de islam mij om kennis te vergaren en na te denken (Al Alaq 96 vers 1)   als onderdeel van persoonlijke ontwikkeling en bewustwording. Als moslima tracht ik heel kritisch te zijn tegenover mezelf, de maatschappij en de wereld. Als hulpverlener/professional is dit een cruciaal element van onze grondhouding. Het ondersteunen van mensen gaat gepaard met een maatschappij kritische en integratieve benadering.

Als orthopedagogische begeleidster tracht niet anders dan op deze manier te werken. Zelf heb ik al verschillende cliënten gehad die met verschillende opvoedingsvragen tot bij komen en waar ik tracht de juiste ondersteuning aan te bieden die zij nodig hebben. Hierin is mijn kennis van het sociale kaart van cruciaal belang omdat op die manier de juiste partners te kunnen betrekken en zo het juiste zorg aan te reiken. Als hulpverlener vind ik de basisgrondhouding zeer belangrijk en deze tracht ik altijd toe te passen. Zelf ben ik niet alleen kritisch naar de wereld rondom mij, maar ook naar mezelf wat ervoor zorgt dat ik mezelf tekens uitdaag om te groeien als professional. Wanneer we met mensen werken, zijn we bezig met processen en dynamieken en deze kunnen soms heel dichtbij komen en zaken losmaken bij jou als individu. Het is daarom van belang om als professional op tijd op de noodrem te duwen en jezelf af te vragen of je nog wel de juiste zorg kunt bieden aan uw cliënt.